Mijn vader kwam uit Pekela en mijn moeder uit Midwolda
Daar tussenin in ligt Winschoten en daar ben ik volgens mijn vader verwekt op een voorjaarsdag in 1952
. Tot een jaar of 2, 3 heb ik in Oostwold in de polder gewoond, in een zijkamertje van een boerin en daar werd mijn oudste broer geboren. Daarna woonden we in Alblasserdam, Ulft, Boerakker en uiteindelijk weer in de provincie Groningen. Mijn tweede broer werd geboren in Alblasserdam en mijn jongste broer in Dordrecht. Mijn zus zag het levenslicht op dezelfde plek als ik, namelijk huize Tavenier in Groningen
De jongste 3 kinderen werden in het nederlands aangesproken, ook wel handig als je in "het westen" opgroeit dachten mijn ouders toen de kleinste broertjes daar geboren werden. Het is vaak hilarisch, want als je een broer hebt met een Gronings sprekende vrouw dan schakel je constant over
Taal, of dialect hoort bij je... Uiten kun je je het beste in de taal waar je mee groot geworden bent...Mijn vader sprak Nederlands met mijn broers, maar schelden deed hij in het Gronings
Al je emoties kun je ook het beste weergeven in je dialect...Vorig jaar zag ik een programma over bejaarden die als jonge mensen vertrokken waren naar Canada of Australie, hun leven daar natuurlijk altijd engels gesproken...en misschien als man en vrouw een beetje verengelst Gronings uiteindelijk. Beroemd is de zin: Hest caar al paarked laiverd? Anno nu zijn velen gestorven of zitten ze in een bejaardenhuis. En ja, daar komen de Groningse liedjes weer boven, en bij dementie spreekt men zo maar weer Gronings. Kortgeleden zag ik op TV Noord een reportage over dialect in de bejaardenhuizen. In het A.G. Wildervanck huis deed iemand huisbezoeken in het Gronings, een soort psychologe.Ze stelde aan een van de hoogbejaarde dames de vraag hoe of die dit onderging, en ze antwoordde: Mooi want in mien aigen toal kin ik precies zeggen wat ik bedoul. En zo is het
We hebben hier in Groningen 5 dialecten
Het Veenkoloniaals, Oldambts, Westerwolds, Hoogelands, en Westerkwartiers. De eerste drie liggen dicht bij elkaar, de laatste 2 wijken erg af. Ik ben opgevoed met de eerste twee...Wat betekent dat er verschillen waren..kraande en kraante, toene en tuune. Een aantal jaren geleden heb ik een cursus Gronings gevolgd, en daarna eentje voor gevorderden. Dit ging om praten en schrijven, maar ook de geschiedenis, cultuur en literatuur. Er is een wereld voor me open gegaan. Na de cursus besloten we om elkaar te blijven zien....7x per jaar komen we bij elkaar op maandagavond. We begonnen met 7 personen en hebben nu al over de dertig leden. Meestal hebben we een gastspreker, bv Henk Puister, Fre Schreiber, Cees Stolk... De laatste bv heeft ons onlangs alles vertelt over de hel van Jipsingbourtange. Wat vaste prik is is dat we altijd in januari allemaal naar de Groninger Kroon komen. Dit is een boerderij in de middle of nowhere, waar een kunstgalerie is, ze leidt ons dan rond voor de expositie (die elke 6 weken vernieuwd wordt) en daarna wordt door de leden voorgelezen uit eigen werk wat ze in gaan zenden voor de Groninger Schrijfwedstrijd. In de pauze serveert Wilma koffie mit Poffert. (met bruine suiker en roomboter) De laatste avond gaan we uit eten...de laatste keer bij de hotelschool in Groningen
Voor mij is gebleken dat taal (dialect) werkt...het verandert met de tijd. Ik kwam tijdens de lessen woorden tegen die mijn ouders en,of grootouders bezigden, maar waarvan ik het bestaan allang weer vergeten was
Als ik bij oma was (mijn oudere nichtjes zeiden opoe) kreeg ik op zondag 2 baaltjes mee naar de kerk, snoepjes dus. Bij mn tante at ik kruudoorns, ik kende ze niet anders meer als kruisbessen...ergens anders aten ze van een teller, helemaal vergeten, wij eten toch van een bord..Wat helemaal verrassend is dat heel Groningen ten noorden van de snelweg eeuwen geleden Fries sprak, ja ook in het Oldambt. Maar wat dan wel weer verklaard dat in het Westerkwartiers nog zoveel Fries verweven is
Mijn 7 avonden kosten me 30 euro , daarvan wordt de koffie met iets lekkers betaalt, de gastsprekers, de koffie met poffert, en vaak ook nog een museum bezoek, en soms ook nog wat hapjes en drankjes. Leuke hobby voor wel heel weinig geld...En je steekt er ook nog wat van op
- .
Geen opmerkingen:
Een reactie posten